Glicerol (E 422) - czym jest, właściwości, przykłady zastosowań - StaloweZdrowie (2024)

Glicerol (E 422) - czym jest, właściwości, przykłady zastosowań - StaloweZdrowie (1)

Glicerol jest od dawna wykorzystywany w wielu dziedzinach przemysłu. Choć kojarzymy go przede wszystkim z kosmetykami, jest on składnikiem wielu leków. Korzysta z niego przemysł sportowy, spożywczy, a nawet zbrojeniowy. Co warto wiedzieć o glicerolu? Jakie są jego zastosowania? Czy jest on bezpieczny dla zdrowia? Czy istnieją przeciwwskazania do jego stosowania?

Co to jest glicerol?

Glicerol (nazywany również gliceryną, oznaczanym jako E422) jest organicznym związkiem chemicznym z grupy cukroli. Jest substancją nie posiadającą barwy ani zapachu. Jego konsystencja jest stosunkowo gęsta i oleista. Związek ten doskonale rozpuszcza się w wodzie, ulega topnieniu w temperaturze 180 stopni Celsjusza. Posiada lekko słodki smak. Ma właściwości higroskopijne (pochłania wodę). E422, który wykorzystuje się w przemyśle pozyskiwany jest z tłuszczów roślinnych i zwierzęcych. Zawierają go również niektóre owoce i warzywa. Gliceryna jest stosunkowo tania, co decyduje o różnorodności jej zastosowań.

Różnorodne zastosowania glicerolu

Po glicerol sięgają różne branże. Substancja ta cieszy się popularnością w przemyśle farmaceutycznym, chemicznym, spożywczym, kosmetycznym, sportowym, tytoniowym, skórzanym, a nawet zbrojeniowym.

Glicerol w przemyśle farmaceutycznym

Warto zdawać sobie sprawę, że glicerol wykorzystywany jest do wyrobu wielu leków. Jest on składnikiem preparatów leczniczych podawanych doustnie, doodbytniczo lub przeznaczonych do aplikacji punktowej. Niekiedy podaje się go w czystej postaci w celu wywołania efektu przeczyszczającego. Czysty glicerol może być również podany dożylnie – obniży wówczas ciśnienie wewnątrzczaszkowe i wewnątrzgałkowe. Czopki glicerynowe są stosowane jako lek na zaparcia dla dorosłych i dzieci. Roztwór glicerolu może być aplikowany bezpośrednio na skórę celem łagodzenia podrażnień.

W większości wypadków jednak glicerol wykorzystywany jest w charakterze substancji pomocniczej. Znajdziemy go w wielu syropach – jego zadaniem jest tu utrzymywanie wilgoci, zapewnienie odpowiedniej konsystencji, a także poprawa walorów smakowych leku. Innym lekiem zawierającym niewielkie ilości glicerolu są krople dla niemowląt, których zadaniem jest zwalczanie kolki.

Ciekawym zastosowaniem glicerolu w przemyśle medycznym jest użycie go do przechowywania spermy – zwiększa on tolerancję na niskie temperatury. Znajdziemy go także w lekach na serce.

Choć glicerol uznawany jest za substancję stosunkowo bezpieczną dla zdrowia, w pewnych wypadkach może powodować skutki uboczne. Działanie przeczyszczające glicerolu sprawia, że może on spowodować poważne odwodnienie. Bez zgody lekarza nie mogą go przyjmować osoby cierpiące na:

  • cukrzycę,
  • choroby serca,
  • i niewydolność nerek.

Nie jest wskazane spożywanie go z lekami regulującymi gospodarkę wodno-elektrolitową organizmu, a także preparatami o działaniu moczopędnym. Spożycie zbyt dużej ilości gliceryny może spowodować takie dolegliwości jak:

  • biegunka,
  • wymioty,
  • bóle i zawroty głowy,
  • zwiększenie stężenia glukozy we krwi,
  • podrażnienie błony śluzowej,
  • a także nieregularne bicie serca.

Zastosowanie glicerolu w sporcie

Glicerol (E 422) - czym jest, właściwości, przykłady zastosowań - StaloweZdrowie (2)Ciekawe właściwości glicerolu sprawiły, że zainteresowali się nim sportowcy. Jest on wykorzystywany jako dodatkowe źródło energii dla ciężko pracujących mięśni. Jednoczesne przyjmowanie glicerolu i płynów prowadzi do czasowego zatrzymania się wody w organizmie, co ma spowodować poprawę wydolności organizmu. Warto mieć jednak świadomość, że spożywanie glicerolu nie prowadzi do zwiększenia masy mięśniowej.

Gliceryna jest składnikiem niektórych suplementów diety dla sportowców. Niektórzy decydują się na spożywanie jej w czystej postaci. Optymalna dawka to 10 g glicerolu na pół litra wody. Jednorazowe przyjęcie zbyt dużej jego ilości może doprowadzić do skutków ubocznych takich jak wymioty, biegunka czy bóle głowy.

Choć glicerol uważany jest za substancję bezpieczną, w 2010 roku pojawił się na liście substancji i metod zabronionych Światowej Agencji Antydopingowej, co oznacza, że nie może być stosowany przez zawodowych sportowców. Wykrycie go w organizmie przed zawodami powoduje dyskwalifikację zawodnika.

Glicerol w przemyśle spożywczym

Wszechstronny glicerol jest powszechnie wykorzystywany w przemyśle spożywczym. Na opakowaniach wielu produktów pojawia się oznaczenie E422 – a więc grupy zawierającej między innymi emulgatory, środki spulchniające, żelujące. E422 jest składnikiem:

  • wyrobów czekoladowych,
  • gum do żucia,
  • a także suszonych owoców.

Jego zadaniem jest przede wszystkim utrzymywanie wilgoci i nadawanie słodkiego smaku. Może być on również używany jako rozpuszczalnik do barwników lub substancja utrzymująca wilgotność pieczywa.

Glicerol w kosmetyce

Glicerol (E 422) - czym jest, właściwości, przykłady zastosowań - StaloweZdrowie (3)Branża kosmetyczna powszechnie korzysta z glicerolu. Jako, że jest on niedrogi, znajdziemy go w wielu kosmetykach. Jest on doceniany przede wszystkim za działanie nawilżające – nawilża skórę dogłębnie, a dodatkowo długotrwale.

E422 zapewnia preparatom kosmetycznym odpowiednią konsystencję, dzięki czemu łatwo rozprowadzają się one na skórze, a także dobrze wchłaniają. To on sprawia, że kosmetyki nie wysychają, nie rolują się i nie krystalizują. Preparaty z zawartością glicerolu są ponadto bardziej trwałe. Stężenie gliceryny w kosmetykach waha się najczęściej od 5 do 15%. Jej dodatek sprawia, że skóra jest nie tylko dobrze nawilżona, ale też jędrniejsza. Działa silnie przeciwzapalnie.

Nawilżająca gliceryna znajduje się w:

  • kremach do twarzy,
  • szamponach,
  • odżywkach do włosów,
  • pomadkach,
  • balsamach,
  • mydłach,
  • maseczkach,
  • kremach do rąk i stóp.

Świetnie sprawdzi się ona w preparatach do pielęgnacji skóry zarówno młodej, jak i dojrzałej. Dodana do szamponów i odżywek zapewnia włosom blask i nawilżenie, a także likwiduje problem rozdwojonych końcówek.

E422 w kosmetykach jest dobrze tolerowana przez większość osób, zdarzają się jednak wyjątki. Przeciwwskazaniem do jej stosowania jest alergia na ten składnik (zdarza się wyjątkowo rzadko).

Popularna gliceryna jest tania i dostępna w praktycznie każdej aptece, dlatego można przygotować z niej kosmetyki domowej roboty. Należy pamiętać, że stężenie glicerolu w preparacie nie może przekroczyć 15%. Jeżeli dodamy więcej gliceryny, wysuszy ona skórę.

Inne zastosowania glicerolu

E422 wykorzystywany jest między innymi w przemyśle tytoniowym – spryskuje się nim liście tytoniu, żeby jak najdłużej zachowały świeżość i nie kruszyły się. Przemysł zbrojeniowy potrzebuje go do produkcji dynamitu, prochu bezdymnego, żelatyny wybuchowej czy kordytu (środka zapalającego). W przemyśle skórzanym używa się glicerolu do zmiękczania i konserwowania skóry. Jest ona ponadto potrzebna do produkcji płynów hamulcowych i chłodniczych.

Czy wiesz, że:

  • Glicerol występuje naturalnie w tłuszczach, a także innych substancjach, które posiadają przynajmniej minimalną ilość lipidów.
  • Pewne ilości glicerolu można znaleźć w warzywach i owocach.
  • Glicerol chroni plemniki ssaków przed zamarzaniem, dlatego wykorzystuje się go do przechowywania spermy.
  • Gliceryna znajduje się w składzie płynów służących do napełniania e-papierosów.

4.9/10 - (7 votes)

reklama

Glicerol (E 422) - czym jest, właściwości, przykłady zastosowań - StaloweZdrowie (2024)

FAQs

Jak glicerol wpływa na organizm człowieka? ›

Działanie - Glicerol

Zastosowany p.r. w postaci czopków lub mikrowlewek działa miejscowo drażniąco, pobudza perystaltykę jelit i ułatwia wypróżnienie. Stosowany miejscowo na skórę wchłania wodę ze zmienionych zapalnie tkanek, działając łagodnie przeciwzapalnie.

Czy glicerol jest bezpieczny? ›

Gliceryna jest substancją stosowaną powszechnie w kosmetykach, lekach czy żywności, dlatego też niezbędna była ocena tego, czy jest szkodliwa dla naszego zdrowia i życia. Stosowana w wysokich dawkach (powyżej 1 g/kg masy ciała) może wywoływać skutki uboczne jak ból głowy, nudności i wymioty.

Czy glicerol można spożywać? ›

Glicerol można spożywać w stosunkowo dużych ilościach. Pozostaje bezpieczny (nie zbliża się do poziomu toksycznego), gdy jest podawany doustnie w dawkach < 5 g/kg masy ciała. Gromadzi się w płynach ustrojowych, z wyjątkiem mózgu i oczu, zwiększając ciśnienie osmotyczne i całkowitą objętość wody w ciele3.

Czy gliceryna zabija bakterie? ›

Jego silne właściwości odkażające skutecznie zabijają bakterie i wirusy, dzięki czemu ręce pozostają czyste i bezpieczne. Płyn jest łatwy w użyciu - wystarczy nałożyć go na dłonie i wetrzeć do całkowitego wyschnięcia.

Czy glicerol podnosi cukier? ›

Glicerol klasyfikowany jest jako alkohol cukrowy (należy do tzw. polioli), i spalany w organizmie dostarcza energii, przyjmowany drogą pokarmową nie podnosi poziomu glukozy we krwi.

Co oznacza E422? ›

Co to jest gliceryna? Gliceryna, nazywana również glicerolem (oznaczenie E422), to organiczny związek chemiczny z grupy alkoholi cukrowych. Jest ona najprostszym trwałym alkoholem trójwodorotlenowym. Nazwa chemiczna gliceryny brzmi propanotriol.

Czy glicerol jest trucizna? ›

Glicerol to gęsta oleista, bezbarwna i bezwonna ciecz o słodkim smaku. Nie jest substancją trującą.

Czy glicerol i gliceryna to to samo? ›

Gliceryna, znana również pod nazwą glicerol, to substancja o bardzo szerokim zastosowaniu zarówno w farmacji jak i w medycynie, kosmetologii. Ma postać płynnej, bezwonnej gęstej cieczy, lekko słodkiej. Pod względem chemicznym stanowi wodny roztwór alkoholu trójwodorotlenowego propan-1,2,3-triolu.

Czy glicerol zapycha? ›

Oba składniki cechują się bowiem podobnymi właściwościami: są pozbawione koloru i zapachu, a także mają dość gęstą konsystencję. Na tym jednak podobieństwa się kończą, jako że gliceryna zdecydowanie poprawia stan skóry. Ponadto nie zapycha porów i nie powoduje zaskórników.

Gdzie wchłania się glicerol? ›

Strawiony pokarm w postaci gotowych do wykorzystania przez komórki prostych związków chemicznych: aminokwasów, cukrów prostych, glicerolu i kwasów tłuszczowych jest wchłaniany przez komórki jelita do naczyń krwionośnych i limfatycznych.

Co daje picie gliceryny? ›

W związku z tym gliceryna, będąca substancją powodującą zwiększoną retencję płynów w organizmie i wydłużającą stan euhydratacji i hiperhydratacji organizmu może znacząco przyczynić się do poprawy performance'u treningowego, jak i zapobiec temperaturo-zależnym problemom/chorobom [2].

Czy glicerol się spala? ›

Glicerol, podobnie jak inne alkohole, ulega spalaniu. Do zapoczątkowania reakcji konieczne jest jego wstępne ogrzanie.

Top Articles
Latest Posts
Article information

Author: Edmund Hettinger DC

Last Updated:

Views: 5896

Rating: 4.8 / 5 (78 voted)

Reviews: 85% of readers found this page helpful

Author information

Name: Edmund Hettinger DC

Birthday: 1994-08-17

Address: 2033 Gerhold Pine, Port Jocelyn, VA 12101-5654

Phone: +8524399971620

Job: Central Manufacturing Supervisor

Hobby: Jogging, Metalworking, Tai chi, Shopping, Puzzles, Rock climbing, Crocheting

Introduction: My name is Edmund Hettinger DC, I am a adventurous, colorful, gifted, determined, precious, open, colorful person who loves writing and wants to share my knowledge and understanding with you.